SAOPŠTENJE ZA JAVNOST
AUTONOMNI ŽENSKI CENTAR ZAHTEVA IZMENU DEFINICIJE PORODICE U KRIVIČNOM ZAKONIKU
Da zakon štiti sve žene žrtve nasilja u porodici
Devojke, bivše partnerke i žene koje ne žive u zajedničkom domaćinstvu zakon ne štiti kao žrtve nasilja u porodici i to hitno treba promeniti
Beograd, 10.02.2015. – U svetlu nedavnih dešavanja, u slučaju javno iznesenog nasilja u partnerskom odnosu, smatramo neprihvatljivim da je tužilaštvo neodlučno u proceni uslova za pokretanje krivičnog postupka za krivično delo „nasilje u porodici“ po službenoj dužnosti. Ovo samo pokazuje da je definicija porodice u Krivičnom zakoniku nejasna i da otvara prostor različitom tumačenju. Ovo potvrđuje i Vrhovni sud, koji je u jednom broju slučajeva utvrdio da je došlo do povrede zakonitosti zbog stava sudova da se ne radi o članovima porodice.
Autonomni ženski centar zahteva izmenu definicije porodice u Krivičnom zakoniku Republike Srbije i njeno usaglašavanje sa definicijom koja je u Porodičnom zakonu.
Autonomni ženski centar od 2011. godine insistira na ujednačavanju definicije porodice u celokupnom sistemu pravne zaštite, jer neusaglašenost Krivičnog i Porodičnog zakona dovodi do diskriminacije svih onih lica koja po Porodičnom zakonu, imaju pravo na zaštitu od nasilja u porodici, a koje Krivični zakonik ne svrstava u krug subjekata krivičnog dela nasilja u porodici
Zakonsko određenje o tome ko se smatra članovima porodice po Krivičnom zakoniku je dovelo do toga da jednom broju lice koja se nalaze u bliskom ličnom odnosu bude uskraćeno pravo na zaštitu po osnovu krivičnog dela “nasilje u porodici“. Ovo najviše pogađa žene i devojke koje su emotivnim vezama i ne žive u zajedničkom domaćinstvu sa učiniocem. Broj žena i devojaka koje trpe nasilje u vezama, kao i po okončanju istih, nije zanemarljiv. One su prepuštene same sebi, pronalaženju novca za advokata, a vrlo često zbog straha za život ne podnose privatne tužbe.
Međunarodna i nacionalna istraživanja i praksa pokazuju da se nasilje nastavlja, pa čak i pojačava kada žrtva podnese zahtev za razvod braka, ili se razvede, odnosno napusti zajedničko domaćinstvo (često zbog nasilja kojem je bila izložena). Karakteristika nasilja u porodici nije u tome da žrtva i izvršilac nasilja imaju zajedničko mesto prebivališta nego porodična veza i specifičan lični odnos koji među njima postoji.
Zato mi tražimo da u definicija porodice u Krivičnom zakoniku obuhvati i “lica koja su međusobno bila ili su još uvek u emotivnoj ili seksualnoj vezi” kao što to definiše Porodični zakon.
Takođe tražimo da se briše uslov “život u zajedničkom domaćinstvu” kao što to zahteva i Konvencija Saveta Evrope o prevenciji i borbi protiv nasilja nad ženama i nasilja u porodici koju je Republika Srbija ratifikovala 2013 godine, a koja kaže:
“nasilje u porodici” je svaki čin fizičkog, seksualnog, psihološkog ili ekonomskog nasilja koje se dešava u porodici ili porodičnoj zajednici ili između bivših ili sadašnjih supružnika ili partnera, bez obzira da li učinilac nasilja deli ili je delio ili nikada nije delio isto mesto stanovanja kao i žrtva.
